Pracownik, który zapadł na chorobę zawodową, powinien zgłosić się do właściwego miejscowo Sanepidu i złożyć pisemne zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej (druk do ściągnięcia). W zgłoszeniu trzeba opisać szkodliwe warunki pracy.

Następnie na wniosek Sanepidu sprawę bada wojewódzki ośrodek medycyny pracy, który wydaje decyzję w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej.

Jeśli jest ona pozytywna, należy złożyć w ZUS wniosek o przyznanie jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej.  

ZUS wypłaca jednorazowe odszkodowanie z tytułu choroby zawodowej. To odszkodowanie ma charakter ryczałtowy. Wynosi 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Przeciętne wynagrodzenie to przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane dla celów emerytalnych przez Prezesa GUS. Kwota, która przysługuje za jeden procent uszczerbku na zdrowiu, zmienia się raz w roku i jej stawka obowiązuje od 1 kwietnia danego roku do 31 marca roku następnego.

Oznacza to, że nie trzeba składać żadnych dowodów swojej szkody, np. odnośnie kosztów leczenia. Ale jednocześnie, jeśli koszty są wyższe, niż jednorazowe odszkodowanie, to ZUS nie wypłaci więcej.

Jeśli ryczałtowe odszkodowanie z ZUS nie pokrywa całości szkody, można skierować roszczenie przeciwko swojemu pracodawcy bądź byłemu pracodawcy, bądź ich następcom prawnym (np. jeśli zakład pracy został sprzedany) o odszkodowanie uzupełniające.

Uwaga! Tylko przejście ścieżki przed Sanepidem i ZUS-em daje prawo do uzupełniającego odszkodowania od pracodawcy.